ఉయ్యాలమంచము మీఁదనూఁచి వేసారితిమి - అన్నమయ్య కీర్తన

ఉయ్యాలమంచము మీఁదనూఁచి వేసారితిమి
ముయ్యదించుకయు రెప్ప మూసినాఁ దెరచును !!

చందమాన పాదమాన సతికి వేఁగినదాఁక
ఎందును నిద్రలేదేమి సేతమే
గందపుటోవరిలోనఁ గప్పురంపుటింటిలోన
యిందుముఖి పవ్వళించు నింతలోనే లేచును !!

పంచసాయకుని పుష్పబాణమాన యిందాక
మంచముపైఁ బవ్వళించి మాటలాడదు
నించిన వాలుగన్నుల నిద్దరంటానుండితిమి
వంచిన రెప్పలవెంట వడిసీఁ గన్నీరు !!

వెన్నెలల వేంకటాద్రివిభుని లేనవ్వులాన
నన్నుఁ జూచియైనాఁ జెలి నవ్వదాయెను
ఇన్నితాను సంతసిల్లి యీ దేవదేవుని కూడి
మన్ననల యింత(నింత?) లోని మలసీనీ జెలియ. !!

భావము - అన్నమయ్య చెప్పిన ఈ శృంగార కీర్తనలో దేవి చెలికత్తెలు ఏమని వాపోతున్నారో వినండి.

ఈమె ఉయ్యాల మంచము మీద పరుండినా ఈమెకు నిద్ర కరువైనది. ఉయ్యాల ఊచి ఊచి మా చేతులునొచ్చుతున్నవి కాని ఈమె రెప్పలు మూతబడుట లేదు. మూతబడినా అంతలోనే మరల తెరుచును.

చందమామ నింగి లో తన ప్రయాణం సాగిస్తూనే ఉన్నాడు. ఎంతసేపైన ఈమెకు నిదుర రాదు. ఏమి సేతుమే? కర్పూరము మెత్తిన ఇంటిలో గంధము దట్టించిన చంద్రశాలలో ఈ ఇందుముఖి పవళించినా అంతలోనే మేల్కొనుచున్నది.

పంచబాణుడైన మన్మథుని విరిశరములు తాకి ఇప్పటిదాక మంచముపై పవ్వళించి ఏమియు మాట్లాడదు. విప్పారిన వాలుకన్నులు మూతలు పడునని ఆశీంచితే ఆ కన్నులు నీరు గార్చుచున్నవి.

ఓ చెలులారా! ఈ దేవిని చూచి మేమెంత చిరునవ్వులు నవ్వినను చెలి నవ్వదేమి? ఆఖరికి ఆ దేవదేవుడు వెన్నెలలావచ్చి చెలిని కూడినాడు. తనకు లభించిన ఈ మన్ననతో తన స్వామితో పెనగి నవ్వినది.

మౌనంగా, విచారంగా ఉన్న అలమేలుమంగను ఆమె చెలులు ఎన్నివిధాల ఆమెకు సేవ చేసి ఆమెకు సంతొషం కలిగించాలని తాపత్రయ పడుతున్నారో చూడండి. చేతులు నొప్పిపుట్టేలా ఉయ్యాల ఊచుతున్నారు. విరహతాపంతో చెలి వేగిపోతున్నదని తలచి కప్పురపు ఇంటిలో గంధము పూసి ఆమెకు తాపము తగ్గించాలని చూస్తున్నారు. ఎన్ని చేసినా ఆమె ముఖములో నవ్వు లేదు. ఆఖరికి స్వామి రాకతో, అతని కలయికతో ఆమెకు ఎనలేని సంతొషము కలిగిందని అన్నమయ్య అపురూప భావన.