Friday 21 December 2018

పావనము గావో జిహ్వ బ్రదుకవో జీవుఁడా! - అన్నమయ్య కీర్తన

ఈ వారం అన్నమయ్య కీర్తన
అన్నమయ్య ఈ కీర్తనలో నాలుక పవిత్రం కావాలంటే ఉబుసుపోని పలుకులు, వాళ్ళ మీద వీళ్ళమీద చెప్పుకునే చాడీలు వద్దు అంటున్నాడు. శ్రీవేంకటేశ్వరుని బహువిధాల కీర్తించినప్పుడు మాత్రమే మనిషి జిహ్వ పవిత్రమౌతుంది అంటున్నాడు.
కీర్తన:
పల్లవి: పావనము గావో జిహ్వ బ్రదుకవో జీవుఁడా!
వేవేల కితని నింక వేమాఱునుం బాడి ||పల్లవి||
చ.1.హరినామములే పాడి అతనిపట్టపురాణి
ఇరవై మించినయట్టియిందిరం బాడి!
సరస నిలువంకలాను శంఖచక్రములఁ బాడి!
వరదకటిహస్తాలు వరుసతోఁ బాడి ||పావ||
చ.2.ఆదిపురుషునిఁ బాడి అట్టే భూమిసతిఁ బాడి
పాదములఁ బాడి నాభిపద్మముఁ బాడి
మోదపుబ్రహ్మాండాలు మోచే వుదరముఁ బాడి
ఆదరానఁ గంబు కంఠ మంకెతోఁ బాడి ||పావ||
చ.3.శ్రీవెంకటేశుఁ బాడి శిరసుతులసిం బాడి
శ్రీవత్సము తోడురముఁ జెలఁగి పాడి
లావుల మకరకుండలాలకర్ణములు పాడి!
ఆవటించి యితనిసర్వాంగములుఁబాడి ||పావ||
“ఓ జీవుడా! నీ జిహ్వతో శ్రీనివాసుని వేవేల కీర్తించి పావనం కారాదా! నీ నాలుకను పావనం చేసుకోరాదా! అని విన్నవిస్తున్నాడు.
ఓ జిహ్వా! నిరంతరం శ్రీహరి నామాలను కీర్తించు. ఆయన పట్టపురాణి యైన ఇందిరను కీర్తించు. ఆ శ్రీహరి శంఖు చక్రాలను కీర్తించు. ఆయన కటిప్రదేశములో నున్న వరద హస్తాన్ని కీర్తించు. ఆవిధంగా కీర్తించి తరించమని మోక్షప్రాప్తిని పొందమని అన్నమయ్య ఉద్బోధ.
ఆదిపురుషుడైన శ్రీమహావిష్ణువును ప్రార్ధిద్దాం. శ్రీదేవి, భూదేవి సమేతుడై శ్రీదేవి ఆయన పాదములను ఒత్తుతుండగా చూచి తరించి కీర్తిద్దాం. పదునాలుగు భువనభాండమ్ములను ఆనందంతో మోస్తున్న ఆదిదేవుని కీర్తిద్దాం. ఆదరంగా శంఖంవంటి కంఠముగల శ్రీనివాసుని చేరి కీర్తిద్దాం.
శ్రీవేంకటేశ్వరుని మనసారా త్రికరణ శుద్ధితో కీర్తిద్దాం. ఆయన శిరసుపై ఉన్న తులసిమాలను కీర్తిద్దాం. విజృంభించి ఆయన వక్షస్థలంపై గల శ్రీవత్సము అనే పేరుగల పుట్టుమచ్చను కీర్తిద్దాం. ఆదేవదేవుని మకరకుండలములను గాంచి కీర్తించి తరిద్దాం. పొందికగా శోభించే ఆయన సర్వాంగాలను కీతించి తరిద్దాం రండి అని ప్రబోధిస్తున్నాడు అన్నమయ్య.
విశ్లేషణ : శ్రీ టేకుమళ్ళ వెంకటప్పయ్య

Monday 17 December 2018

ఇన్నియు నుండగా తమకేమి గడమ - అన్నమయ్య కీర్తన


అన్నమయ్య కీర్తన


ప. ఇన్నియు నుండగా తమకేమి గడమ
ఉన్నవాడు శ్రీ పురుషోత్తమ రాజు


1. వీలుచు నీ రావటించి వేదమరాజు
కూలికి గుండ్లు మోచి కూర్మరాజు
పోలిమి నేలలు దువ్వి బొలమురాజు
నాలి బడుఛాటలాడి నరిసింగరాజు //


2. చేకొని చేతులు చాచి జిక్కరాజు
రాకపోగా దపసాయె రామరాజు
రాకట్నములె గట్టి రాఘవరాజు
రేకల బసుల గాచి కృష్ణరాజు


3. మగువల కిచ్చలాడి మాకరాజు
జగమెల్ల దిరిగీని జక్కరాజు
నగుబాటు దీర శ్రీ వెంకటనగముపై
వెగటై లోకమునేలే వెంగళరాజు

పురుషోత్తమ రాజు గారికి ఎన్నో ఘనమైన బిరుదులున్నాయి. ఇంకేమి కొరత ?
సాక్షాత్తూ సిరిని కూడా కలిగి యున్నవాడు. నీటమునిగిన వేదాలను బయటకు తెచ్చ్చిన వేదమరాజు (మత్స్యావతారం ). శ్రమపడి కొండను మోసిన కూర్మరాజు. (కూర్మావతారం). కోరలతో నేలను తవ్విన పొలమురాజు (వరాహావతారం). లక్ష్మీదేవి కన్నుగప్పి చెంచు కన్యతో యవ్వనపులాటలాడిన నరసింగరాజు (నరసింహావతారం).


కఠినమైన ఉద్ద్దశ్యంతో చేతులు చాచిన జిక్కరాజు (వామనావతారం). (చేతిలో చిన్న దండం కాబట్టి జిక్క అన్న పదం ఉపయోగించాడు పేద తిరుమలయ్య). రాజులపై దండెత్తి చివరకు రాముని దర్శనం చేసుకున్న తరువాత తపస్సుకు వెళ్లిన పరశురామరాజు. రాజరికాన్ని విడిచిపెట్టి అడవులకేగిన రాఘవరాజు (రామావతారం). రేపల్లెనందు పశువులుగాచిన కృష్ణరాజు.


పడుచులతో ఇఛ్చాకములాడి పనులు సాధించిన మాకరాజు (బుద్ధావతారం).
జగములంతటా తిరుగుతూ రక్షణచేసే చక్కరాజు. (కల్కి అవతారం). పై అవతారాల్లో చేసిన పనులకు అలసటపొంది వెంకటాచలముపై నిలబడి లోకరక్షణ చేస్తున్నాడు వెంగళరాజు.


వార్ధక్యం



నా ఆత్మీయ సోదరుని పరితాపం చూసి కలిగిన భావోద్వేగం.
బరువైన బాధ్యతలను సంతోషంగా స్వీకరించి మాతాపితరుల ఋణం
తీర్చుకున్న రోజులు ..
సంతాన లేమితో మానసికవ్యధని అనుభవించినా ప్రాప్తమింతేనని సరిపెట్టుకుని నిరాశ చెందని రోజులు.
ఉన్నలో ఉన్నంత అసహాయులకు సాయం చేసి సంతృప్తి పొందిన రోజులు.
అయినవాడని చేరదీసి, ఆలనా పాలనా చూసి చరమాంకంలో ఆదుకుంటాడని
ఆశించిన రోజులు.
స్వార్ధపరులైన వారు చూపిన అమానుష నిర్లక్ష్య చర్యలకు తనలో తానే
ఆక్రోశించిన రోజులు.
అనారోగ్యంతో, ఆవేదనతో అర్ధాంగి నిష్క్రమణం. ఒంటరితనంతో
పరితపించిన రోజులు.
వృధ్ధాప్యంలో ఆదుకోవలసిన చేయి తృణీకరిస్తే ఆవేదనతో దుఃఖిoచిన రోజులు.
ఒంటరిగా పూటకూళ్ళ ఇంటి భోజనంతో అంత్యదినం కోసం ఆశగా
ఎదురుచూస్తున్న రోజులు
-- పొన్నాడ లక్ష్మి 

Friday 7 December 2018

ఆక్రోశం.


ఆక్రోశం.

కన్నెప్రాయంలో రెక్కలు విచ్చుకుంటున్న కోరికలు.
పరువాల సందడిలో చెలరేగుతున్న అలజడులు.
తీయని కలల ప్రపంచంలోకి అడుగిడిన లేత మనసు.
పుస్తకాల దొంతరలో ప్రేమలేఖలు, స్నేహితులతో పంపిన రాయబారాలు.
కవ్విస్తున్న చిలిపి చూపులు, చతుర సంభాషణలు వెరసి
పరవశంతో ప్రేమప్రహసనానికి నాంది.
భయభక్తులతో, ఆలోచనలతో వెనుకడుగువేసిన ఆడతనం.
అన్నీ తానె అయి ఉంటానని చేసిన ప్రేమబాసలు.
నమ్మికతో, పెద్దల అనుమతితో జరిగిన కల్యాణం.
కొద్దిరోజులు కొత్తకోరికల మత్తు, ఆపై బయటపడుతుంది అసలు నైజం.
మోజు తీరి బయటపడిన పురుషాహంకారం, అధికారంతో ఇల్లాలిపై జులుం.
పెరిగిన సంసార భారంతొ బరువుగా కదిలిపోయిన కాలం.
వయసుపైబడి, సత్తువ తగ్గి గడుపుతున్న చివరి రోజులు.
అప్పుడే కావాలి ఒకరికొకరి సహకారం, సామీప్యత..
పదవీవిరమణ, విశ్రాంతీ సమయం అతనికి అవసరం.
సమయానుకూలంగా అన్నీ అమర్చిపెట్టడం ఆమె బాధ్యత.
వంటింటికి మాత్రమే పరిమితమై అప్యాయతానురాగాలకి నోచుకోని ఇల్లాలు.
సానుభూతి, సహకారం లేదు, విహారాలు, వినోదాలు అసలే లేవు.
భర్తగల ఇల్లాలికి, భర్తృ విహీనకి తేడాలేని వైనం.
ఒకే గూటి కింద ఉన్నా ఎప్పుడూ మౌనమే రాజ్యమేలుతూంటుంది.
ఆక్రోశించే మనస్సు, అనురాగంకోసం అలమటించే మనస్సు.

-- పొన్నాడ లక్ష్మి

సందెకాడ బుట్టినట్టి చాయల పంట - ఈ వారం అన్నమయ్య కీర్తన

ఈ వారం అన్నమయ్య కీర్తన

సందెకాడ బుట్టినట్టి చాయల పంట
యెంత-చందమాయ చూడరమ్మ చందమామ పంట॥
..
మునుప పాలవెల్లి మొలచి పండినపంట
నినుపై దేవతలకు నిచ్చపంట
గొనకొని హరికన్ను గొనచూపులపంట
వినువీధి నెగడిన వెన్నెలల పంట॥
..
వలరాజు పంపున వలపు విత్తిన పంట
చలువై పున్నమనాటి జాజరపంట
కలిమి కామిని తోడ కారుకమ్మినపంట
మలయుచు తమలోని మర్రిమాని పంట॥
..
విరహుల గుండెలకు వెక్కసమైన పంట
పరగచుక్కలరాసి భాగ్యము పంట
అరుదై తూరుపుకొండ నారగబండినపంట
యిరవై శ్రీ వేంకటేశునింటిలోని పంట॥


భావం: శ్రీమతి బి. కృష్ణకుమారి గారి సౌజన్యంతో..

.కొండలరాయుని భక్తుడైన సంకీర్తనాచార్యులు ఆ శశాంకుడిని సరికొత్తగా అభివర్ణిస్తున్నాడు. ఈ కీర్తనలో పాలవెల్లి పంట, పండువెన్నెల పంట, విష్ణుమూర్తి చూపుల పంట, వేంకటేశ్వరుని ఇంటిలో పంట ..ఇలా రజనీకాంతుడిని రకరకాల పంటలుగా ప్రస్తుతించడం పదకవితాపితామహుడి పదాల ప్రతిభకు పరాకాష్ఠ.

అసురసంధ్య వేళలో ఆగమించే ఆ ఆత్రేయుడి అద్భుత శఇక్కడ ోభకు అన్నమయ్య అచ్చెరువు చెందుతున్నాడు. అలా దర్శనమిస్తున్నపున్నమి చందమామని ఛాయల పంటగా తలచి మురిసిపోతున్నాడు. ఇక్కడ ఛాయ అంటే కాంతి అని అర్ధం.

ముందు పాలసముద్రంలో మొలచి పండిన ఆ పంట దేవతలకు కూడా ఇష్టమైన పంట అట! అంతేకాకుండా ఆ వెన్నెలరాజు వేరెవరో కాదుట ! వైకుంఠవాసుడైన ఆ శ్రీమహావిష్ణువు చల్లని చూపేనట ! వెరసి ఆ సుధాకరుడు విశాలగగనపు వీధిలో వెన్నెలపంటట ! ఇలా అన్నమాచార్యులు తన భావుకతతో మనల్ని చంద్రలోకంలోనే కాదు దేవలోకంలోనూ విహరింపజేసాడు.

విరహుల గుండెలకు వెక్కసమైన పంట. సహజమైన ప్రేమను చిగురింపచేయడంలో ఆ శీతాంశుడు మన్మధుడి పక్షాన నిలిచేవాడట! ఇక పాలమీగడలాంటి పండు వెన్నెలలో వేడుకల పంటట! ఆకర్షణ పెంచేవాడట ఆ లక్ష్మీదేవి సోదరుడు. మర్రివాని పంట అంటే ఎక్కువ పంట అని అర్ధం. మర్రి విత్తనం ఎంత చిన్నదైనా మర్రిచెట్టు మాత్రం పెద్దది. ఆ విధంగా వెన్నెల విశ్వమంతా విస్తరించునని అన్నమయ్య భావం.



తుషారకిరణుడు తారాపథానికి పరమభాగ్యమైన పంట. తూర్పు కొండపై ఆరగ పండిన పంట. కడపటికి కోనేటిరాయుని ఇంటిపంట అని ముక్తాయింపు పలికాడు.